Nakładem wydawnictwa Replika ukazała się 288-stronicowa (ilustrowana 32 stronami zdjęć) praca „Biała Śmierć. Najskuteczniejszy snajper w historii wojen – Simö Häyhä” autorstwa Petri Sarjanena.
Praca przybliża czytelnikom losy fińskiego bohatera Simo Häyhä, któremu Rosjanie nadali pseudonim „Biała śmierć”. Simo Häyhä, służył w fińskiej armii od 1925 roku. W czasie rosyjskiej agresji na Finlandię w czasie zimy 1939–1940, gdy temperatura wahała się od minus 20 do minus 40 stopni Celsjusza, jako snajper w białym mundurze, zastrzelił 705 rosyjskich żołnierzy atakujących Finlandię (505 zastrzelił z karabinu i kolejnych 200 z pistoletu i pistoletu maszynowego). By nie zostać wykrytym, nie używał celownika optycznego i w ustach trzymał śnieg, by nie zdradziła go para z wydychanego oddechu.
By zlikwidować fińskiego snajpera rosyjskie lotnictwo i artyleria bombardowały jego pozycje. Na fińskiego bohatera polowali też rosyjscy snajperzy. Rosjanom udało się ranić go w szczękę. Po kilku latach leczenia, po wojnie, zajął się polowaniami i hodowlą psów.
30 listopada 1939, rozpoczęła się rosyjska agresja na Finlandię zwana Wojną Zimową. Atak komunistycznej Rosji na Finlandię był konsekwencją paktu Ribbentrop-Mołotow, zawartego między nazistowskimi Niemcami a komunistyczną Rosją, który przewidywał, że w rosyjskiej strefie wpływów znalazła się część Polski, Litwa, Łotwa, Estonia i Finlandia.
Rosjanie zażądali od Litwy, Estonii, Łotwy i Finlandii zezwolenia na utworzenie w tych państwach baz rosyjskiej Armii Czerwonej. Liwa, Łotwa i Estonia się zgodziły, co skończyło się latem 1940 pełną okupacją tych krajów. Od Finlandii Rosjanie zażądali też rewizji granic, czyli oddania Rosji części fińskiego terytorium. Finowie odrzucili żądania Rosji.
Pretekstem do rosyjskiego ataku na Finlandię było ostrzelanie przez Rosjan rosyjskiej wioski przy granicy z Finlandią – o zbrodnię Rosjanie, jak to Rosjanie, oskarżyli Finów. Rosja przewidywała szybkie zajęcie Finlandii i ustanowienie lojalnego wobec Rosjan komunistycznego rządu. Dominacja armii rosyjskiej w liczebności żołnierzy i sprzęcie zapowiadała szybką rosyjską wygraną. Finowie mogli liczyć tylko na swój patriotyzm i umocnienia zwane Linią Mannerheima.
Armia rosyjska liczyła milion ludzi, 6500 czołgów i pojazdów opancerzonych, tysiące samolotów (trzy razy więcej niż siły aliantów w Normandii w 1944 roku). W drugiej ofensywie Rosja rzuciła kolejne 750.000 żołnierzy, 3.000 dział, 2.000 czołgów, setki samolotów. Finlandia zmobilizowała 600.000 ludzi. Zachód oraz Szwecja i Norwegia nie pomogły Finlandii. Do armii fińskiej zgłosiło się 8.000 szwedzkich ochotników, oraz 800 norweskich i duńskich. Rosjanie zasypywali Finów gigantyczną ilością pocisków — tylko jednego dnia 11 lutego nad Linią Mannerheima wybuchło 250.000 rosyjskich pocisków.
Finlandia przez lata przygotowywała się do rosyjskiej agresji. Szef Rady Obrony Państwa Carl Mannerheim polecił w latach trzydziestych XX wieku zbudować linie umocnień od Zatoki Fińskiej do jeziora Ładoga. Umocnienia znajdowały się na długości 135 kilometrów i głębokości 90 kilometrów. Od fińskich bunkrów rosyjskie pociski się odbijały, a z wnętrza fińskich umocnień Finowie skutecznie likwidowali Rosjan i ich czołgi. Na Linie Mannerheima składało się 5 forów artyleryjskich, działa, bunkry, zasieki, zapory przeciwczołgowe. Finlandia stworzyła też wojska obrony terytorialnej – przeszkolono drwali, leśniczych i myśliwych. Gwardia Obywatelska liczyła ponad 100.000 żołnierzy. Kolejne ponad 100.000 liczyła kobieca służba pomocnicza.
Finami dowodził marszałek Carl Gustaf Mannerheim. Mniej liczni i słabiej wyposażeni Finowie zastosowali taktykę wojny podjazdowej. Rozbijali większe grupy rosyjskiej armii na mniejsze i trzymali je w okrążeniu. Pozbawieni dostaw amunicji i żywności, wyczerpani Rosjanie przegrywali. Finowie jako pierwsi wykorzystali w walce obronę terytorialną, stroje maskujące, oraz szybkie jednostki narciarskie. Rosjan dziesiątkowali fińscy strzelcy wyborowi – jeden z nich Simo Häyhä noszący przydomek Biała Śmierć zlikwidował ponad 705 rosyjskich żołnierzy. Rosjanie tracili na froncie fińskim olbrzymie ilości żołnierzy i sprzętu, który Finowie przejmowali i wykorzystywali do walki z Rosjanami.
Bohaterski opór Finów trwał 104 dni. Nie mając już zapasów, ani nie mogąc liczyć na pomoc, Finlandia zdecydowała się na rozmowy pokojowe. Rosjanie przejęli 10% terytorium Finlandii, 450 000 Finów musiało się przenieść w inny rejon kraju.
W walkach zginęło 25 000 Finów i 230 000 Rosjan. Dla żołdaków rosyjskiego agresora Finlandia okazała się lodowym piekłem. Rosjanie masowo ginęli od ran, z głodu i zimna. Dowódcy wysyłali ich na masową krwawą rzeźnię. Nie mogli się wycofać, bo za cofanie się byli zabijani przez swoich rodaków z NKWD.
Jan Bodakowski
