back to top
More

    Czy ograniczenie wwozu ziarna ukraińskiego do Polski ma sens? 

    Strona głównaGospodarkaCzy ograniczenie wwozu ziarna ukraińskiego do Polski ma sens? 

    Polecamy w dziale

    Kto zyskuje, kto traci na cłach nałożonych przez Trumpa

    Czy recesja w USA spowodowana cłami jest faktem? Nie, jest fejkiem. Okazuje się, że na polityce Trumpa relatywnie najmniej ucierpiał przemysł amerykański, najbardziej zaś Kanady, Meksyku i Wielkiej Brytanii. Potwierdzają to dane o koniunkturze gospodarczej (PMI) za kwiecień.

    Putin rozgrywa Trumpa czy Trump Putina?

    Jeszcze przed objęciem urzędu w stosunku do Donalda Trumpa pojawiły się oskarżenia o uleganie narracji Putina, nawet agenturalność. Działania Trumpa dowodzą czegoś innego. Wymusza on zawarcie pokoju przez Ukrainę, ale też Rosję. Od początku b.r. cena ropy i gazu spadła o 50% demolując budżet Rosji.

    Wygrać wybory za wszelką cenę

    W 2024 r. deficyt finansów publicznych wyniósł 240 mld zł, 12 x więcej niż w roku 2019. Nastąpił drastyczny wzrost wydatków w ujęciu do PKB. D. Tusk postawił sobie za cel wygranie wyborów prezydenckich przez kandydata KO, naprawa finansów państwa musi poczekać. Jak długo i dlaczego naszym kosztem?

    Wielkie elektrownie atomowe czy małe (SMR-y)?

    Na przełomie 2024/25 Ministerstwo Przemysłu podało, że budowa elektrowni atomowej to koszt 192 mld zł. Zatem cena za 1MW wyniesie 13,7 mln USD. Dla porównania w Białorusi 1MW kosztował 5 mln USD, a powstająca Paks-2 na Węgrzech ma kosztować 5,2 mln USD za 1MW. Czy polska gospodarka to wytrzyma?
    Do 1 lipca 2022 spoza Unii Europejskiej (głównie z Ukrainy) wjechało do Polski 1,75 mln ton kukurydzy i pszenicy. W 2022 r. w Polsce wyprodukowano 35,3 mln ton zboża. Importowane ziarno to zatem niecałe 6% ogółu polskiej produkcji

    “Trzeba zrozumieć rzecz oczywistą, że cło, uprzywilejowując jedną gałąź produkcji, szkodzi tym samym drugiej w wyższym stopniu”.      Adam Haydel 

    Do 1 lipca 2022 spoza Unii Europejskiej (głównie z Ukrainy) wjechało do Polski 1,75 mln ton kukurydzy i pszenicy. W 2022 r. w Polsce wyprodukowano 35,3 mln ton zboża. Oznacza to  wzrost r/r o ponad 2%. A trzeba tu zaznaczyć, że rok  2021 był dobrym rokiem dla producentów ziarna. Importowane ziarno to zatem niecałe 6% ogółu polskiej produkcji. 

    Czy zatem  ziarno ukraińskie jest głównym winowajcą nie dość wysokich cen zbóż? 

    Według ekonomistów, śledzących zmiany cen na globalnych rynkach, to właśnie ogólna sytuacja na światowych rynkach jest głównym czynnikiem wpływającym na ceny zbóż. Także  w Polsce. W 2022 r  nie tylko Polska  zwiększyła  produkcję zbóż, ale także Rosja. Pomimo wojny, dobre zbiory odnotowała Ukraina. 

    To odblokowanie portu w Odessie  wpłynęło na  presję cenową zbóż na rynkach światowych, a nie wwóz ukraińskiego zboża do Polski. Trzeba tu zaznaczyć, że głównie celem eksportu przez porty Polski i Niemiec były kraje trzecie. Cena ukraińskiego zboża oferowana na rynku polskim odpowiada cenom światowym, pomniejszonym o koszt transportu. A ten musi być niższy z racji bliskości geograficznej. 

     Polski rynek wewnętrzny zużywa ok. 25 mln ton zbóż, a reszta to nadwyżki, które trzeba sprzedać za granicą. Tu pojawił się problem z przepustowością polskich portów. Trudności pojawiły się, gdy Polaka zaczęła importować drogą morską węgiel, a z drugiej strony pojawiło się zwiększone zainteresowanie bałtyckim kierunkiem transportu ze strony ukraińskich producentów zbóż, oleju i innych produktów.

    Rozwiązaniem problemu nie jest jednak administracyjne ograniczenie wwozu tańszego ziarna. Dlaczego? Dostęp do taniego surowca to większa konkurencyjność całego łańcucha dostaw przetworzonej żywności, od produkcji pasz, produkcji zwierzęcej, po przemysł cukierniczy i piekarniczy. W konsekwencji polski konsument mógłby kupić tańszą szynkę i chleb. Tańszy surowiec to również mniejsza presja inflacyjna. 

    Sztuczne utrzymywanie cen zbóż na poziomie wyższym niż ceny światowe będzie i tak skłaniać przemysł przetwórczy do szukania tańszych zamienników. W ostateczności możemy doprowadzić do wyprowadzenia części produkcji za granicę. 

    W przypadku przemysłu cukierniczego eksport rośnie w tempie sięgającym 10–15% rocznie. Na rynku polskim panuje stagnacja. Aby eksport mógł rosnąć, musi być stymulowany wzrostem jakości, dopasowaniem do preferencji smakowych, ale także, ze względu na słabą rozpoznawalność polskich marek, konkurencyjnymi cenami. A te nie biorą się znikąd. Jednym z czynników wpływających na ceny jest łatwy dostęp do taniego surowca (tańszego niż posiada konkurencja).

    A co z zabezpieczeniem interesów polskich producentów zboża? 

    To zadanie państwa, jak utrzymać zdolności produkcyjne polskiego rolnictwa, by zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe kraju, a jednoczenie nie stwarzać problemów innym branżom, przetwarzającym zboża. Jednym ze sposobów jest uruchomienie skupu interwencyjnego, wykorzystanie go w strefach zagrożenia głodem. 

    Aby Polska mogła sprostać wyzwaniom logistycznym, należy wzmocnić bazę logistyczną w kraju, zwiększyć przepustowość polskich portów i kolejowych korytarzy transportowych. Tak, by polskie i ukraińskie zboża mogły być eksportowane tą drogą. 

    Proste rozwiązania niekoniecznie są skuteczne, a skutki mogą być w ogólnym rozrachunku odwrotne od zamierzonych.

    Mariusz Patey 

    Żródła:

    1. Adam Hayden  Czy i jak wprowadzać liberalizm ekonomiczny?” Kraków 1931 r.
    2. https://www.agropolska.pl/uprawa/zboza/zbiory-zboz-w-polsce-beda-rekordowe,583.html
    3. https://www.money.pl/gospodarka/przemysl-cukierniczy-w-polsce-6442495377454721a.html
    4. https://biznes.interia.pl/raport-rozmowy-interii/newsamp-to-nie-import-zboza-z-ukrainy-jest-glownym-problemem-polskic,nId,6695751
    Mariusz Patey
    Mariusz Patey
    Absolwent Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Publicysta specjalizujący się problematyce ekonomii Międzymorza, bezpieczeństwa energetycznego. Były doradca wojewody lubuskiego, były członek rad nadzorczych spółek prawa handlowego związanych z transportem, rozwiązaniami IT dla transportu.

    Ostatnie wpisy autora

    Nowa Konstytucja