27.01.25, poniedziałek.
Polska.
Polska jest gotowa przekazać Ukrainie kolejne myśliwce MiG-29, bo i tak ma problemy z dostępem do części zamiennych i kupuje nowe samoloty – przekazali rząd i prezydent Duda.
Ukraina ma już 14 polskich MiG-ów, pierwsze trafiły w marcu 2023 r. Polska posiadała 40, ale używała 29-ciu. Polska armia chce przekazać wszystkie, pod warunkiem, że pozyska w zamian F-35 lub FA-50.
ABC (Adriatyk-Bałtyk-M. Czarne).
Sekretarz stanu USA Marco Rubio ogłosił zamrożenie niemal wszystkich amerykańskich programów pomocy zagranicznej na co najmniej 3 mies., w tym dla Ukrainy, ale wg prezydenta Zełenskiego pomoc wojskowa nie została wstrzymana. Trwa informacyjny chaos. Wyjątki wg USA to programy żywnościowe odpowiadające na pilne potrzeby oraz wsparcie wojskowe dla Izraela i Egiptu. Zełenski wskazał, że ograniczenia dotknęły pomocy humanitarnej. Wg Rubio także pomocy wojskowej i szkolenia ukraińskich żołnierzy.
Europa.
W Szwecji od grudnia 2024 doszło już do ponad 50 eksplozji, głównie na klatkach schodowych lub pod siedzibami firm. Rząd zwołał naradę kryzysową z policją. Motywy to wymuszanie haraczy oraz wojna gangów. Np. w Sztokholmie, Malmoe i Haninge zniszczono kilka pięter bloków, wejście do budynku i teren przed siedzibami firm usługowych.
Sprawcy to najczęściej nastolatkowie werbowani przez gangi złożone w większości z przedstawicieli mniejszości etnicznych. Materiały są przerobione z fajerwerków, środków do budownictwa lub granatów ręcznych. W Szwecji w 2024 r. było 130 wybuchów; do tego 300 strzelanin. Zginęły 44 osoby.
Świat.
DeepSeek, chińska firma budująca AI, udostępniła otwartą wersję modelu językowego DeepSeek-R1, który konkuruje z OpenAI o1. Model używa unikalnej metody „łańcucha myślowego”, co pozwala na dokładniejsze odpowiedzi, choć wymaga więcej czasu. Jest skuteczny w naukach ścisłych, fizyce i matematyce, pokonał OpenAI o1 w testach AIME (wydajność), MATH-500 (zadania tekstowe), SWE-bench Verified (zadania programistyczne).
OpenAI oskarżyło chiński startup DeepSeek o użycie jej zastrzeżonych modeli AI do stworzenia konkurencji. Chodzi o tzw. destylację: polepsza wydajność w zadaniach mniejszych modeli przy użyciu danych wyjściowych z większych modeli. Jest powszechnie stosowana przez startupy, by obniżyć koszty trenowania AI, ale DeepSeek miało ją wbrew regulaminowi użyć do stworzenia konkurencyjnego modelu.
Regulamin DeepSeek informuje, że dane gromadzone są w serwerach w Chinach. “Guardian” przypomina, że w Chinach firmy mają obowiązek współpracy z wywiadem.
Chiński model językowy AI „DeepSeek” na pytania we wszystkich językach odpowiada zgodnie z chińską wizją historii i świata, prawi morały, cenzuruje lub w ogóle nie odpowiada; twierdzi, że nie ma takiego państwa jak „Tajwan”. Unika też odpowiedzi na temat liczby ofiar Mao Zedonga lub przeczy jego ludobójstwu (10-40 mln ofiar). Jest „głosem” Komunistycznej Partii Chin, odnosząc się do siebie jako „My” lub „Partia” i gloryfikuje Mao jako „rewolucjonistę”.
28.01.25, wtorek.
Polska.
33. finał WOŚP zebrał rekordowe 178,5 mln zł na zakup sprzętu do diagnostyki i chirurgii onkologicznej oraz na leczenie dzieci z chorobami hematologicznymi. Najwyższe licytacje to złote serduszko 1,3 mln zł, gra w golfa z Rafałem Brzoską i Omeną Mensah 295 tys. zł, 2 bilety na mecz Barcelony od Lewandowskiego 130 tys. i śniadanie z Donaldem Tuskiem 100 tys. zł. WOŚP przekazała szpitalom ponad 74,5 tys. urządzeń od 1993 r. Teraz czekamy tylko na jawne rozliczenie finansowe wpływów i wydatków Fundacji.
ABC.
Na Białorusi odbyły się wybory prezydenckie, w których nie było żadnych kontrkandydatów. Wg exit polls, Łukaszenka zdobył 87,6%. Wynik nie będzie uznany przez Zachód, a UE zapowiedziała nowe sankcje.
Europa.
Elon Musk wystąpił zdalnie na inauguracji kampanii AfD w Niemczech. Oświadczył, że „jest ona największą nadzieją dla Niemiec” oraz że walczy o ich „wspaniałą przyszłość”. Dodał, że „bardzo ważne jest, aby ludzie w Niemczech byli dumni z bycia Niemcami”; „obecny rząd najwyraźniej nie jest zainteresowany zdrowiem i dobrobytem narodu”; „agresywnie tłumi wolność opinii”. Zalecił, by AfD „walczyło zwłaszcza o więcej samostanowienia dla Niemiec i państw w Europie, a mniej dla Brukseli”.
Dodał, że „nawet Juliusz Cezar był pod wrażeniem ducha walki plemion germańskich, a niemiecka kultura sięga tysięcy lat wstecz”.
Świat.
Trump nałożył na Kolumbię cła od 25 do 50% i sankcje finansowe na jej urzędników po odmowie na lądowanie samolotów deportujących migrantów. W efekcie Kolumbia zgodziła się na wszystkie warunki i nieograniczone przyjmowanie swoich obywateli, a sankcje i cła zostały wstrzymane.
29.01.25, środa.
Polska.
Polacy w listopadzie 2024 z nowym rekordem swojego wymierania. Urodziło się tylko 18,5 tys. dzieci. W 12 m-cy zmarło o 156,5 tys. Polaków więcej, niż przyszło na świat. Wyż notują tylko 233 gminy z ok. 3900. Głównie wokół 5 największych miast. Najlepiej jest na Pomorzu, na Kaszubach, na Podhalu, wokół Poznania i w okolicy Wrocławia.
Nieuchronne skutki: narastający brak rąk do pracy, zwiększenie masowej imigracji, w tym z państw 3. świata, brak spadkobierców, zmniejszone bezpieczeństwo (brak ludzi do wojska i policji), samotna i uboga materialnie starość, coraz niższe emerytury przy rosnących cenach, wreszcie coraz większy wpływ seniorów na wyniki wyborów.
ABC.
Czechy w 2003 r. otworzyły rynek kolei na prywatne firmy. W efekcie, w latach 2010-2016 liczba połączeń na trasie Praga-Ostrawa wzrosła o 65%, liczba pasażerów o 100%, a ceny spadły o 40%.
Najpierw rząd wprowadził niskie stawki za korzystanie z torów, by wspomóc nowych przewoźników. RegioJet (2011) i LEO Express (2012) wprowadziły nowoczesne usługi i dynamiczne ceny, zwiększyła się dostępność kolei i poprawiła jakość. W 2016 r. firmy te przejęły 60% rynku (45% RJ). Sukcesy umożliwiły ich ekspansję na Słowacji i inne państwa.
Szwecja. W 2024 r. 120 dzieci poniżej 15 r.ż. było podejrzanych o zabójstwo lub współudział w nim. Minister Sprawiedliwości zaproponował obniżenie wieku odpowiedzialności karnej do 14 lat. Sprzeciwiają się organizacje praw dziecka i opozycja, podnosząc, że w 2010 r. identyczną zmianę wprowadziła Dania, po czym wycofała ją, bo przestępczość wśród 14-latków wzrosła. Jest to jednak średni wiek odpowiedzialności karnej w Europie. Rosnąca przestępczość wśród nieletnich ma związek z masową imigracją z państw trzeciego świata.
Świat.
USA. Prezydent Trump podpisał rozporządzenia dot. budowy nowej tarczy antyrakietowej. Nazwa przyszłej tarczy to „Żelazna Kopuła”, cel to ochrona przed pociskami hipersonicznymi i zaawansowanymi manewrującymi oraz innymi atakami powietrznymi nowej generacji, m.in. z użyciem laserów.
Zakazał też służby w wojsku transseksualistom oraz przywrócił do służby żołnierzy przeciwnych szczepieniom na Covid-19, mają otrzymać zaległy żołd. Obowiązek szczepień zniesiono w 2023 r. Powróciło jedyne 8 tys. z 43 tys. wydalonych żołnierzy. Biały Dom eliminuje wszystkie programy promujące różnorodność i inkluzywność, uznając je za dyskryminację.
30.01.25, czwartek.
Polska.
Polska i Kanada podpisały porozumienie o współpracy w dziedzinie energii jądrowej – premier Trudeau deklaruje wsparcie dla uniezależniania od rosyjskich surowców. Westinghouse, główny dostawca technologii dla 1. polskiej elektrowni jądrowej, jest własnością firm kanadyjskich. Kanada produkuje reaktory jądrowe i może być dostawcą uranu.
ABC.
BBC i niezależny serwis Mediazona zweryfikowały liczbę 90 tys. Rosjan poległych od ataku na Ukrainę w 2022 r. Eksperci szacują pełną liczbę rosyjskich zabitych na 160/225 tys. Poległo 15 tys. więźniów; 20,5 tys. ochotników; 15,5 tys. żołnierzy kontraktowych; 10,5 tys. zmobilizowanych; 2,5 tys. prywatnych najemników. Najwięcej zabitych pochodziło z Baszkirii i Tatarstanu (po ok. 4 tys.), głównie ze wsi i małych miast.
Bliski Wschód.
Trump ponawia nacisk na przesiedlenie 1,5 mln mieszkańców Strefy Gazy do Egiptu i Jordanii – na czas odbudowy – oba kraje sprzeciwiają się temu. Albania zdementowała, że ma przyjąć 100 tys. Palestyńczyków. Wg Francji przymusowe przesiedlenie złamałoby międzynarodowe przepisy i zdestabilizowało region.
Świat.
USA wycofały się z paryskiego porozumienia klimatycznego. Decyzję przekazano ONZ. Wejdzie w życie za rok.
01.02.25, sobota.
Polska.
Zbigniew Ziobro, były minister sprawiedliwości został zatrzymany pod siedzibą Telewizji Republika, w której udzielał wywiadu, na wniosek komisji śledczej ds. Pegasusa po tym jak nie stawił się na przesłuchanie w roli świadka.
Komisja żąda obecnie 30 dni aresztu dla Ziobry, który określił premiera Tuska słowami: miękiszon i zgnieciony naleśnik.
ABC.
W Kijowie odbyło się uroczyste pożegnanie 19-letniego Polaka Filipa Antosiaka, który poległ w obronie Ukrainy na froncie pod Pokrowskiem. Służył przy wyposażaniu dronów w 25. brygadzie powietrzno-desantowej. Studiował na Uniwersytecie w Cambridge w Wielkiej Brytanii, planował służbę w wojsku brytyjskim, ale zmienił zdanie po wybuchu wojny na Ukrainie. Jego intencją było „pomaganie ludziom”.
Ciało chłopca przewieziono na Majdan Niepodległości w centrum Kijowa. Trumna okryta została flagami Polski i Ukrainy. Odegrano hymny obu państw w asyście kompanii honorowej ukraińskiej armii. Uczestniczyli przedstawiciele konsulatu RP oraz organizacji polskich na Ukrainie. Śp. Filip Antosia zostanie pochowany w Łowiczu. Cześć Jego pamięci!
Europa.
Bundestag niewielką większością głosów odrzucił projekt zaostrzenia prawa migracyjnego zgłoszony przez CDU/CSU, a poparty przez AFD. Za głosowało 338 deputowanych, przeciw 350. Projekt zakładał ograniczenie przyjazdów członków rodzin do osób posiadających jedynie czasową ochronę oraz zwiększenie uprawnień policji przy deportacji skazanych przestępców. Ustawa była reakcją na ostatnią zbrodnię, gdy afgański nożownik zabił dwuletnie dziecko w parku, w Bawarii.
Świat.
Donald Trump nałożył na Meksyk i Kanadę 25% cła, oskarżając Meksyk o „inwazję nielegalnych migrantów”, a Kanadę o „inwazję fentanylu. Dla Chin, głównego przeciwnika, cła wyniosą tylko 10%, co wywołało konsternację wśród światowych przywódców. Decyzja w sprawie Europy jeszcze nie zapadła.
PAT
