25.08
Raport MIT: 95% firm nie ma żadnego zysku z inwestycji w użycie generatywnej AI, a wyniosły one ok. 35 mld $. Większość pilotaży AI nie ma policzalnego wpływu na zyski firm. Próby wdrożenia np. ChatGPT do pracy głównie zwiększają produktywność pojedynczych pracowników, a nie zarobki całej firmy.
Polska
Jesteśmy głównym celem ataków hakerskich w celach politycznych, wyprzedzając Ukrainę i Izrael, wg raportu Ośrodka Cyberbezpieczeństwa Przemysłowego. W Europie przeprowadzono ponad 2,5 tys. udanych ataków DDoS, najczęściej na sektory rządowy i energetyczny; w tym włamania do systemów sterowania w przemyśle i kradzież danych. Najczęściej sprawcami są grupy na zlecenie Rosji, która chce zakłócać europ. energetykę.
Estonia
Estonia zadeklarowała gotowość do wysłania sił pokojowych na Ukrainę wielkości 1 kompanii.
Austria
Prawo szariatu zaczyna być stosowane w austriackich sądach, oburzeni są nawet muzułmanie. Sąd w Wiedniu uznał, że 2 muzułmanów ma prawo rozstrzygać swoje spory finansowe w arbitrażu szariatu, bo tak zapisali w umowie i nie jest to sprzeczne z wartościami Austrii. Część polityków podnosi, że to „skandal i absolutne szaleństwo” tworzy oddzielny system sprawiedliwości. Przypominają, że szariat dopuszcza kamienowanie i bicie kobiet.
Wyrok najgłośniej skrytykowała Turecka Wspólnota Kulturowa (reprezentuje mniejszość wynoszącą 2% populacji): krytykuje ona, że wyrok narusza 127 przepisów UE i podważa świecki system prawny.
UE
UE łagodzi pod presją USA swoje własne gospodarcze ograniczenia proekologiczne, uznawane przez Amerykanów za bariery handlowe; to element nowej umowy handlowej z USA. W rolnictwie UE zmniejsza wymogi sanitarne dla amerykańskiej wieprzowiny i nabiału. Podatek węglowy zostanie zmniejszony dla amerykańskich firm. Unijne dyrektywy dot. zrównoważonego rozwoju będą złagodzone, by amerykańskie firmy miały mniej problemów. Amerykańskie IT będzie miało mniej unijnych procedur bezpieczeństwa, by łatwiej certyfikować produkty.
Rosja
W obwodzie królewieckim Rosja kończy budowę dużego ośrodka wywiadu elektronicznego (sieć nasłuchowa z antenami) – ustalił projekt śledczy Tochnyi, analizując zdjęcia satelitarne. Obiekt przypomina system rozpoznania elektronicznego w czasach zimnej wojny. Nowa baza może pozwolić Rosji przechwytywać komunikację wojskową NATO w Europie Wsch. i na lokalizowanie sił sojuszniczych.
USA
Intel zgodził się sprzedać 10% akcji rządowi USA za 9 mld $; to jedna z największych ingerencji państwa w prywatną firmę od 2008 r.; kurs Intela skoczył o ponad 6%. Celem Trumpa jest wsparcie amerykańskich technologii i przywrócenie Intela na dobre tory. Firma już dostała 11 mld $ rządowych dotacji w ramach specjalnej ustawy o wsparciu półprzewodników w USA.
Ukraina
KE przekazała dalsze ponad 4 mld € wsparcia Ukrainie. W większości z unijnego instrumentu na rzecz Ukrainy (łącznie wynosi 50 mld € do 2027 r., w tym 17 mld dotacji, a reszta pożyczki). Z kolei 1 mld € teraz pochodzi z zysków z rosyjskich aktywów zamrożonych w krajach G7.
Włochy
Włoski kardynał Matteo Zuppi w symbolicznym miejscu masakry z czasów II WŚ odczytał imiona 12 tys. palestyńskich oraz szesnastu izraelskich dzieci zabitych w Gazie; czytanie zajęło 7h, dokument liczył 500 stron.
Chiny
Chiny chcą być częścią sił pokojowych na Ukrainie, pod warunkiem, że misja odbywałaby się pod mandatem ONZ. Zełenski wcześniej wykluczył udział Chin w siłach pokojowych, oskarżając je o wspieranie Rosji, m.in. poprzez umożliwienie im masowego zakupu dronów. Są też obawy o szpiegowanie Ukrainy i popieranie rosyjskich roszczeń.
26.08
Polska
Prezydent Nawrocki zawetował ustawę o przedłużeniu ochrony tymczasowej dla obywateli Ukrainy. Oczekuje, by 800+ na dzieci przysługiwało tylko Ukraińcom, którzy pracują w Polsce. Od czerwca 2025 uchodźcy z Ukrainy dostają 800+ tylko na dzieci uczęszczające do polskich szkół lub zerówek (młodsze dzieci bez tego warunku).
Prezydent Nawrocki rozpatrzył 8 ustaw, z których 5 podpisał, a 3 zawetował. Zawetuje też ustawę podnoszącą akcyzę na alkohol, jak obiecywał w kampanii wyborczej.
Co do prawa skarbowego prezydent nie zgadza się na obniżanie o połowę kar za przestępstwa skarbowe w zw. z sytuacją finansów publicznych.
Holandia
22-l. imigrant, który 5 dni wcześniej zgwałcił kobietę, pozostał na wolności mimo wykrycia go i zasztyletował nożem 17-letnią Lisę, gdy nocą wracała do domu rowerem. Dziewczyna dzwoniła na policję, że jest śledzona; imigrant był aresztowany 21.08 za gwałt i był oskarżony o próbę gwałtu na innej kobiecie 10.08. Policji zajęło 45 minut, by dotrzeć do Lisy i znaleźli już tylko jej podźgane ciało. 500 osób wzięło udział w Marszu Przeciw Kobietobójstwu w Rotterdamie, a politycy, jak Geert Wilders, zapowiedzieli dążenie do zamknięcia Holandii dla ubiegających się o azyl.
29 października mają odbyć się przedterminowe wybory.
Rosja
Szef MSZ Rosji Ławrow: spotkanie Putin – Zełenski nie było w ogóle omawiane na spotkaniu z Trumpem na Alasce. Ukraina „ma prawo istnieć”, ale na rosyjskich warunkach, a Zełenski nie ma prawa do podpisywania aktów pokojowych.
Francja
Rząd Francji sowicie dotuje prasę (170 mln euro w 2024 r. na 527 tytułów), uzasadniając to podtrzymywaniem pluralizmu i jakości prasy. Rozpieszcza lewicową, a do prawicowej trafiło 1% środków. Nie odzwierciedla to rozkładu społecznego, gdyż ponad ⅓ Franuzów głosuje na prawicę. Nawet prasa skierowana do młodych Afrykanów we Francji otrzymuje 2,5x większą dotację niż prawicowe tytuły.
UK
Festiwal kultury karaibskiej w Londynie jest największym w Europie wydarzeniem plenerowym. W 2 dni weźmie w nim udział 2,5 mln, a pierwszego dnia aresztowano 140 osób. Głównie za napaści na policjantów, posiadanie broni i narkotyki. Rok temu na festiwalu zginęły 2 osoby. O bezpieczeństwo dba 7 tys. policjantów.
Wietnam
Wietnam ewakuował do szkół i budynków publicznych 600 tys. osób z 3 centralnych prowincji przed nadciągającym tajfunem Kajiki; spodziewano się, że prędkość wiatru osiągnie 200 km/h.
Finlandia
Finlandia jest kolejnym państwem, które zadeklarowało udział wojska w gwarancjach bezpieczeństwa dla Ukrainy. Premier Orpo na rosyjskie słowa, że nie zaakceptują zachodnich wojsk na Ukrainie odpowiada, że to Finlandia nie akceptuje rosyjskich wojsk na Ukrainie.
Niemcy
W Dreźnie migranci molestowali kobiety w tramwaju. Interweniował 21-l. Amerykanin, przez co został dźgnięty nożem. Policja zatrzymała 1 ze sprawców – Syryjczyka, a następnie go wypuściła. Amerykanin zabrał głos w sieci. To 21-l. model, który ma za sobą pracę w ochotniczej straży pożarnej w Niemczech. Raniony w twarz bohater mówi o tym, jak wielki problem mają Niemcy z imigracją.
Dania
Duńskie służby odebrały nowonarodzone dziecko 18-l. Grenlandce godzinę po porodzie. Wywołało to masowe protesty. Powodem interwencji służb był zły wynik „testu kompetencji rodzica” (uznano, że ponieważ była wykorzystywana seksualnie przez ojca, pogorszy to wychowanie jej dziecka). Nastolatkę poinformowano 3 tyg. przed porodem. Od 1. maja testy, krytykowane jako „niedostosowane kulturowo”, miały już nie być stosowane wobec Grenlandek.
Wg raportu z 2022 dzieci rodzinom grenlandzkim w Danii odbierane są 5x częściej niż duńskim. Premier Danii przeprosiła za ten proceder w 2020 r.
Ukraina
Ukraina zwróciła się do Polski o 500 mln zł kredytu na zakup polskich systemów przeciwlotniczych Piorun. Mimo, że do Polski, to środki prawdopodobnie wypłaciłaby KE. Miesiąc wcześniej Pioruny za niemal 140 mln euro zamówiła Belgia. Producent, Mesko, planuje zatrudniać 3000 osób i uruchomić nową linię produkcyjną. Z taśmy zeszła już rakieta nr 3000.
29.08
Polska jest hegemonem w produkcji jabłek w UE (4. miejsce na świecie). Co 3. jabłko zjadane w UE jest z Polski. Światowym liderem są Chiny – zbiera się tam ok. 50 mln ton jabłek – połowę światowej produkcji. 2. USA – 5,15 mln ton, 3. Turcja – 4,6 mln ton, a 4. Polska – niemal 3,9 mln ton.
Polska zajmuje też 3. w Europie w produkcji marchewek. Wyżej są tylko Niemcy i Francja. Cebulowym królem jest Holandia, tu Polska ma 5. miejsce w Europie.
Polska
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego: rząd złamał prawo przy rozdziale środków z KPO dla szpitali powiatowych – faworyzował te z wybranych regionów. Szpitale z 8 województw miały na start dodatkowe 5 pkt. Placówki z gmin miejskich na terenie 4 z tych województw otrzymywały kolejne 5 pkt. (łącznie 10). Sąd w wyroku z 3 lipca stwierdził, że rząd działał stronniczo, nietransparentnie i fałszywie twierdził, że wyczerpały się środki.
Niektóre szpitale odrzucono, bo urzędnicy jakoby przegapili wymagane dokumenty. W TOP20. największych dotacji nie ma ani 1 szpitala spoza wybranych regionów. Zasady konkursu stworzył rząd PiS w 2022 r., a obecna władza przeprowadziła konkurs bez ich zmiany. Pula wynosiła 1,5 mld zł na rozwój geriatrii.
USA
W katolickiej szkole w Minneapolis 23-letni transpłciowiec otworzył ogień do dzieci i wiernych podczas mszy i zabił 2 uczniów; płeć zmienił w 2020 r., teraz to „Robin W.”. Na 1 z magazynków był napis “śmierć dla Trumpa”. Na innych antykatolickie napisy: “gdzie jest wasz Bóg”, oraz “dla dzieci”. Strzelał z zewnątrz, przez okna, a po ataku popełnił samobójstwo. Papież Leon XIV wyraził ból i zapewnił o modlitwie za ofiary. Trump nakazał opuszczenie flag do połowy masztu.
Niemcy
16-letni Syryjczyk, który planował zamach na koncercie Taylor Swift we Wiedniu, otrzymał od sądu w Berlinie karę 18 m-cy więzienia w zawieszeniu.
Iran
Inspektorzy Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej przybyli do Iranu na zaproszenie władz.
Rosja
Zmasowany atak Rosjan na Kijów. Użyto 600 dronów i 30 rakiet. W Kijowie zginęło 18 osób, w tym 4 dzieci. Uszkodzono budynek przedstawicielstwa UE i Europ. Banku Inwestycyjnego. Specjalny wysłannik USA, Keith Kellog, określił ataki bezczelnymi i utrudniającymi wysiłki Trumpa w doprowadzeniu do pokoju.
Ukraina
Ukraińskie drony skutecznie zaatakowały kolejne 2 rosyjskie rafinerie, obie stanęły w płomieniach. 1 z nich należy do rosyjskiej czołówki. Do tego na Morzu Azowskim ukraińscy komandosi brawurowo uszkodzili rosyjski okręt rakietowy Bujan-M uzbrojony w pociski Kalibr. Najpierw dron uderzył w radary okrętu, a następnie komandosi zaatakowali burtę. Nie wiadomo jak tam dotarli.
UK
Kobieta zaprosiła na kilka dni do swego domu bezdomnego Murzyna. Kiedy poprosiła go o wyprowadzkę, zabił ją młotkiem. Prowadzący sprawę sędzia zapowiedział dożywocie.
CHRL
Pekin organizuje 3. września wielką paradę wojskową na 80-lecie końca II WŚ. Przybędą: Putin, Kim Dzong Un, prezydent Serbii Vucic, prezydent Iranu Pezeszkian i premier Słowacji, Fico.
30.08
W listopadzie pierwsze polskie satelity zostaną umieszczone na orbicie, realizowane są 4 programy satelitarne: GLOB, mikroGLOB, mikroSAR oraz PIAST na potrzeby Sił Zbrojnych. Polska dąży do pozycji lidera w tym obszarze.
Polska
Analityk wojskowy Jarosław Wolski nagłaśnia, że przetarg Straży Granicznej na systemy antydronowe został ustawiony, by wygrała izraelska firma RADA Electronic Industries, mimo że polskie firmy mają nowocześniejsze i sprawdzone systemy.
Parametry techniczne w przetargu spełnia tylko sprzęt RADA. Wolski nawołuje, że polskie firmy powinny zgłosić się do Krajowej Izby Odwoławczej.
Turcja
Turcja ogłosiła start systemu obrony powietrznej „Stalowa Kopuła”, rozwijanego od 2024 r. – armia zyskała 47 pojazdów rodzimej produkcji o wartości 0,5 mld $. Erdogan mówi o “nowym etapie niepodległości narodu” i awansie kraju do “nowej ligi obrony powietrznej”. W ostatnich 20 lat zależność Turcji od zagranicznego uzbrojenia spadła z 80 do 20%. Eksport tureckiego uzbrojenia osiągnął rekordowe 7,15 mld $.
“Żaden kraj, który nie jest w stanie rozwinąć własnego systemu radarowego i obrony powietrznej, nie może z ufnością patrzeć w przyszłość” – podsumował Erdogan.
Austria
Austria redukuje pomoc dla ogółu azylantów oraz uchodźców z Ukrainy, a także przywróciła zakaz noszenia chust przez dziewczynki w szkołach. Jesienią ruszy obowiązkowy, 3-letni program integracyjny (w tym nauka języka). Za brak udziału zasiłek będzie mniejszy. Od 1 listopada prawo do zasiłku rodzinnego dla uchodźców z Ukrainy będzie zależało od ich gotowości do pracy.
USA
Republikanie w Izbie Reprezentantów USA wszczęli śledztwo wobec Wikipedii, zarzucają jej antyizraelską propagandę. Zażądano wykazu „operacji zagranicznych i osób z instytucji akademickich opłacanych z podatków USA, które próbują wpływać na opinię publiczną w USA”.
2 raporty wskazują, że Wikipedia manipulowała hasłami o wojnie w Gazie, promując „antysemickie i antyizraelskie treści” oraz, że Rosjanie wykorzystywali Wikipedię do szerzenia swojej narracji.
Izrael
Izraelska armia ogłosiła miasto Gaza „niebezpieczną strefą walk” i wstrzymała dostawy pomocy humanitarnej.
Singapur
Singapur zaostrza prawo dot. e-papierosów: grzywny od ok. 1500 do 5500 zł oraz skierowanie na 3-miesięczną rehabilitację za 2. przyłapanie na paleniu. Za handel e-papierosami z tzw. k-podami grozi do 20 l. więzienia i do 15 uderzeń chłosty, a za używanie ich do roku odwyku. Dotyczy to też turystów, którym grozi deportacja i zakaz wjazdu.
Chorwacja
Chorwacki nurek Vitomir Maričić ustanowił nowy rekord świata, wstrzymując oddech pod wodą na 29 minut i 3 sekundy. Bezpieczny czas bezdechu przy użyciu czystego tlenu wynosi dla większości ludzi 8 minut.
Słowenia
Polska rozpoczęła EuroBasket 2025 od niespodziewanego zwycięstwa nad utytułowaną Słowenią 105:95, mimo świetnej gry Słoweńca Luki Doncicia z NBA.
PAT
