26.05
Polska
W Warszawie, po raz pierwszy od 1989 roku, w tym samym czasie odbyły się dwa konkurencyjne marsze poparcia- jeden Trzaskowskiego, drugi Nawrockiego.
Ten pierwszy, nazywany też Wielkim Marszem Patriotów zgromadził ponad 140 tys. ludzi według szacunków policji, a według Donalda Tuska nawet pół miliona. Krzyczano „cała Polska naprzód”, obecne były biało-czerwone i unijne flagi. Wśród uczestników byli niedawni kandydaci w wyborach prezydenckich, Magdalena Biejat, Joanna Seneszyn, Szymon Hołownia, a także minister Kosiniak-Kamysz, premier Donald Tusk oraz prezydent elekt Rumunii Nicusor Dan.
„Marsz dla Polski” zgromadził około 50 tys. osób, według organizatorów dwa albo nawet trzy razy tyle. Wznoszono okrzyki „Bóg, Honor, Ojczyzna”, „Polska ambitna, dumna, bezpieczna”. Pojawiły się transparenty z hasłem „wszyscy jesteśmy Zorro”, oraz z wezwaniem do przeciwstawieniu się „jednowładztwu Tuska”. Powiewały biało-czerwone sztandary. W marszu uczestniczyli Jarosław Kaczyński, Elżbieta Witek, Przemysław Czarnek i Mariusz Błaszczak.
BY
Po raz pierwszy od 5 lat Białoruś upubliczniła dane dotyczące demografii. Dane przestano publikować w trakcie pandemii koranowirusa, podczas której w wyniku zaniechań władz w pierwszym półroczu 2020 roku zmarło 70 tys. osób. Wynika z nich, że na Białorusi urodziło się w 2024 roku niecałe 60 tys. osób, a zmarło 115 tys., co oznacza ubytek ponad 55 tys. ludzi, najwięcej od 1950 roku.
DE
Minister obrony Niemiec Boris Pistorius zapowiada przywrócenie powszechnego poboru do wojska, jeśli zaciąg ochotniczy nie będzie wystarczający. Celem jest remilitaryzacja Niemiec i zwiększenie możliwości obronnych w związku z rosnącym zagrożeniem ze strony Rosji.
USA
Donald Trump zapowiedział koniec ideologii w armii, która ma odtąd opierać się na „sile, dyscyplinie i zasługach”, a nie inkluzywności. Zapowiedział oczyszczenie kraju z programów promujących ideologię LGBT.
UKR
W wyniku rozmów w Stambule doszło do masowej wymiany jeńców między Ukrainą a Rosją, łącznie w 3 turach po tysiąc żołnierzy w skali 1:1. W Rosji wciąż znajduje się około 8 tys. żołnierzy i tysiące cywili, od 2020 roku zwolnionych zostało około 5 tys. Ukraińców.
UE
KE nałożyła bezprecedensowe sankcje na obywateli UE, dwoje Niemców Alinę Lipp i Thomasa Roepera, twórców kanałów „szczęśliwa na Krymie” i „Anty-Spiegel”, w ramach walki z rosyjską propagandą i dezinformacją. Oznacza to zakaz wjazdu na teren UE, w tym do ich kraju pochodzenia i zamrożenie aktywów. Jest to część kolejnego, 17 już pakietu sankcji UE wobec Rosji. Sprawa wywołała zwłaszcza w Niemczech kontrowersje w związku z ograniczaniem wolności słowa.
FR
Francuski, konserwatywny dziennik „Le Figaro” przedstawia Polskę jako wzór do naśladowania i przykład udanej transformacji. Gazeta pisze m.in: „rozwój Polski od upadku komunizmu był historią sukcesu”; „Polska wyłania się jako potęga, rosnąca moc gospodarcza i przemysłowa”.Ten „polski moment” powinien być wykorzystany „nie tylko w Warszawie, ale też w Paryżu, Berlinie, Londynie i Brukseli”.
27.05
Polska
Polska gwałtownie wymiera. W kwietniu urodziło się tylko 19 tys. dzieci co oznacza spadek o 12 % względem kwietnia zeszłego roku. Za 5% narodzin odpowiadają cudzoziemki, a w kilku województwach, m.in. mazowieckim, nawet za ponad 10%.
DE
Armia niemiecka ma być gotowa do wojny z Rosją w ciągu najbliższych 4 lat. Tyle czasu według ekspertów ma zająć Rosji przygotowanie się do wojny z UE, choć Niemcy twierdzą, że wobec rozbrojenia Europy może to nastąpić jeszcze szybciej. Priorytetem są zamówienia na obronę przeciwlotniczą, nowe uzbrojenie, w tym drony i amunicję.
FR
Lewicowi ekstremiści w Cannes w trakcie trwania międzynarodowego festiwalu filmowego dokonali ataku na obiekty energetyczne, odcinając od prądu m.in. około 200 tys. gospodarstw domowych, sygnalizację świetlną i bankomaty. Ich celem były także lotnisko, fabryki i ośrodki badawcze.
USA
Donald Trump w swoim nowym wpisie na Truth Social zaatakował Putina, co rosyjski rzecznik Dmitryj Pieskow określił mianem „przeciążenia emocjonalnego”. „ Zawsze miałem z nim bardzo dobre relacje, ale coś mu się stało, zupełnie zwariował! Niepotrzebnie zabija wielu ludzi i nie mówię tylko o żołnierzach, a pociskach i dronach wystrzeliwanych na miasta na Ukrainie bez żadnego powodu” – powiedział Trump.
28.05
PL
W Onecie ukazał się artykuł szkalujący Karola Nawrockiego.
Zarzuca się mu sutenerstwo w czasie gdy pracował jako ochraniarz w Grand Hotelu w Sopocie. Artykuł powołuje się na dwóch świadków z których jeden to kolega ze studiów któremu Nawrocki miał załatwić pracę, drugi zaś był recepcjonistą „zszokowanym” widokiem ochroniarza Nawrockiego wsiadającego do jednej windy z prostytutką.
Według redaktora naczelnego Onetu Bartosza Węglarczyka Nawrocki miał też być kierowcą przywożącym i odwożącym prostytutki do i od klientów. Onet przedstawił rzekomy sposób działania: ochroniarze pokazywali na komputerze w recepcji zdjęcia dziewczyn z nieistniejącej już strony Odloty a następnie Nawrocki dzwonił do koordynatora, który miał sprowadzać dziewczyny i odpalać mu część marży ze schadzki.
Onet miał pracować nad tym tekstem „miesiącami”, ale opublikował go dopiero teraz tuż przed wyborami. Dziennikarz Onetu, Kamil Dziubka, przyznał: “Obserwujemy sondaże. W zeszłym tygodniu były trochę lepsze dla Karola Nawrockiego, dziś są pewnie trochę gorsze. Zobaczymy, co będzie po tej publikacji”.
Premier Tusk powołał się w tej sprawie na rewelacje patocelebryty Jacka Murańskiego pseudonim „Muran” znanego z występów we freak fightach (rodzaj walk w których uczestników dzielą znaczne różnice w umiejętnościach, doświadczeniu, wadze), mitomanii i deprawacji młodzieży obelżywym zachowaniem.
„Muran” w materiale TVP info twierdzi, że jest znajomym „Wielkiego Bu” czyli Patryka Masiaka, który rzekomo „trzyma Nawrockiego za gardło” w związku z posiadaniem kompromitujących go materiałów z czasów, gdy rzekomo był jego pracownikiem.
Według „Murana” Nawrocki miał udostępniać Masiakowi apartament znajdujący się w hotelowej części Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku na schadzki z prostytutkami.
Prezydent Duda skomentował sprawę następująco: “ohydne praktyki niektórych mediów, jakie były wcześniej stosowane wobec mnie. To potwarz, draństwo. Bandyckie metody.” I przypomniał, że w poprzedniej kampanii były media sugerującego jego pedofilskie praktyki.
UKR
Polskie i ukraińskie służby rozbiły 10-cio osobowy ukraiński gang przemycający leki z pseudoefedryną z Polski do laboratorium na Ukrainie produkującego metamfetaminę.
BY
Od końca marca funkcjonuje ograniczenie prawa do azylu dla osób przekraczających granicę polsko-białoruską i w ciągu dwóch miesięcy przyjęto jedynie 30 wniosków z grup wyjątku. To spadek o 97% w porównaniu z rokiem 2024, o połowę spadła też liczba prób nielegalnego przekraczania granicy z 12 do 6 tys. Granica została uszczelniona dzięki zainstalowanym kamerom i czujnikom na zaporze i bagnach.
RO
Rumuński parlament przegłosował kontrowersyjną ustawę o natychmiastowym usuwaniu nielegalnych treści z social mediów. Definicja nielegalnych treści jest bardzo nieostra i uznaniowa. Przykładowo zakazuje się „potencjalnie szkodliwych treści”, „niebezpiecznej dezinformacji”, „wprowadzania w błąd”.
DE
Kanclerz Niemiec Friedrich Merz potwierdził, że USA, Niemcy, Wielka Brytania i Francja przekazują od teraz na Ukrainę rakiety o dowolnym zasięgu, również takie które będą w stanie razić cele wojskowe w głębi Rosji. Niewykluczone, że niebawem Niemcy przekażą Ukrainie swoje słynne Taurusy o zasięgu około 500km.
Kanclerz Merz dodał: “Rosja bezlitośnie atakuje cele cywilne i bombarduje miasta. Ukraina tego nie robi i tak powinno pozostać. Ale kraj, który może przeciwstawić się napastnikowi tylko na własnym terytorium, nie broni się odpowiednio”.
GB
53-letni Brytyjczyk wjechał w Liverpoolu w tłum kibiców raniąc 27 osób, w tym 4 dzieci z czego 1 jest w stanie ciężkim. Trwa ustalanie motywów.
29.05
Polska
Prokuratura oskarżyła 17 osób, w tym byłych polityków PO, w związku z tzw. aferą śmieciową. Zarzuty dotyczą min. korupcji, prania brudnych pieniędzy, fałszowania faktur w celu przekazania wybranym spółkom ponad 0,5 mld. zł. poprzez zamówienia publiczne. Przyznało się do winy 13 osób.
Wśród oskarżonych znalazł się min. Rafał Baniak były wiceminister skarbu oskarżony o kierowanie grupą przestępczą oraz Włodzimierz Karpiński były minister skarbu, sekretarz Warszawy, szef Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania. Mieli przyjąć ponad 5 milionów złotych łapówek w zamian za co nieuprawnione spółki dostawały kontrakty od MPO oraz pieniądze za wynajem maszyn, których nie miały.
IL
W ciągu 10 dni trwania izraelskiej ofensywy wysiedlono około 200 tys. ludzi ze Strefy Gazy. Izrael zapowiada przejęcie 75% Strefy Gazy i przymusowe przesiedlenie wszystkich mieszkańców. Od wznowienia walk 18 marca przesiedlono koło 600 tys. osób. W trakcie rozejmu pół miliona Palestyńczyków wróciło do domów, obecnie znów są z nich wyrzucani. Na terenach zajętych przez wojsko trwa wyburzanie budynków i tworzenie stref buforowych.
Premier Izraela Benjamin Netanjahu potwierdził plany utworzenia obozu koncentracyjnego dla Palestyńczyków koło Rafah, przy granicy z Egiptem. Mają tam oni zostać „przeskanowani” pod kątem powiązań z Hamasem a pomoc humanitarna ma trafić tylko do tych, którzy przejdą pozytywnie weryfikację.
Tysiące Palestyńczyków szturmowało we wtorek punkty pomocy humanitarnej, które miały być zabezpieczane przez amerykańskie firmy wojskowe, izraelscy żołnierze otworzyli ogień „żeby opanować chaos”.
DE
Niemieckie wojsko straciło kontakt z milionem potencjalnych rezerwistów ze względu na RODO od kiedy w 2011 zwiesiło pobór. Wojsko nie może się skontaktować min. z 90 tys. weteranów wojny w Afganistanie. Aktualnie Bundeswehra ocenia braki kadrowe na 260 tys. żołnierzy.
FR
Parlament przegłosował eutanazję, którą francuski prezydent Emmanuel Macron określił mianem „drogi braterstwa”. Przewidziano klauzulę sumienia dla medyków, a warunkiem skorzystania z niej jest „cierpienie”, świadomość pacjenta i nieuleczalna choroba. Wykluczono osoby chore psychicznie bądź z alzheimerem. W ustawie użyto sformułowania „pomoc w umieraniu”. Ma ona polegać na podaniu lub udostępnieniu śmiertelnej substancji.
RUS
Rosjanie gromadzą przy granicy z obwodem Sumskim około 50 tys. żołnierzy, którzy mają posłużyć w odbiciu obwodu kurskiego i ataku na Ukrainę z tamtego kierunku. Rosja nie zgodziła się na zawieszenie broni w trakcie rozmów stambulskich. Postawiła też warunki przyszłych rozmów pokojowych: uznanie aneksji czterech obwodów okupowanych przez Rosję, podpisanie zapewnienia przez państwa NATO, że byłe republiki radzieckie nigdy nie dołączą do Sojuszu, a Ukraina nie wstąpi do UE.
USA
Szef Komisji Spraw Zagranicznych Izby Reprezentantów Brian Mast i 7 innych republikanów wysłali pismo w którym domagają się wyjaśnień od szefowej KE w sprawie ingerencji w polskie wybory prezydenckie. Chodzi o reklamy fundacji Akcja Demokracja kupione za około 420 tys. złotych, które promowały Trzaskowskiego i atakowały Nawrockiego i Mentzena. Kampanię prowadziła węgierska spółka Estatos Digital, która jest powiązana w USA ze środowiskami progresywnymi. Według Republikanów za całą akcją mogli stać amerykańscy Demokraci.
30.05
Polska
Polska wynegocjowała z KE zmianę 5 celów strategicznych w KPO. Rząd stworzy Fundusz Bezp. i Obronności z budżetem 25 mld zł, w tym 10 mld na obiekty ochrony cywilnej, np. schrony. Kolejne 10 mld zł trafi na obiekty podwójnego zastosowania, np. tory, lądowiska, 4 mld zł trafi do przemysłu ciężkiego, hut oraz zbrojeniówki. Reszta na cyberbezpieczeństwo. KE wcześniej sprzeciwiała się, bo Traktat UE zabraniał wydatków operacyjnych na cele wojskowe i obronne.
DE
Niemieccy dziennikarze Danwatch i Der Spiegel ujawnili 2 miliony akt rosyjskich baz nuklearnych, które ukazują ich słabe punkty. Z opublikowanych danych można się dowiedzieć o systemach ochrony w tym rozmieszczeniu kamer i czujników, a także o budowie przez Rosjan na masową skalę nowych koszar, strażnic i podziemnych tuneli. Ujawniono również, że od 2019 roku w bazie w Jasnym znajduje się pocisk hipersoniczny Awangard. Wyciek może doprowadzić do bardzo kosztownej przebudowy baz przez Rosjan.
UKR
Wołodymyr Zełeński wynegocjował niemiecką pomoc militarną dla Ukrainy w wysokości 5 miliardów euro oraz współpracę przy budowie pocisków dalekiego zasięgu i dronów. Kanclerz Niemiec Friedrich Merz zapowiedział również, że nie reaktywuje Nord Streamu. Minister Spraw Zagranicznych Federacji Rosyjskiej określił te ustalenia „równią pochyłą”, po której staczają się Niemcy.
31.05
UE
Kolumbia, Brazylia czy Boliwia skutecznie lobbowały na rzecz swoich interesów dzięki umowom MERCOSUR. W związku z tym KE złagodziła przepisy Zielonego Ładu wobec tych krajów. M.in. nie uznaje ich za kraje wysokiego ryzyka pomimo katastrofy ekologicznej w Amazonii, co oznacza, że można z nimi bez przeszkód handlować.
CA
Kanada ogłosiła chęć dołączenia do programu ReArm Europe, którego celem jest zastąpienie amerykańskiego uzbrojenia. Według premiera Kanady „rozmowy trwają już od miesięcy i osiągnięto duże postępy”.
RUS
W Petersburgu fabryka czipów stanęła w ogniu prawdopodobnie po ataku ukraińskich dronów, a w Stawropolu w wyniku ataku granatem zginął rosyjski dowódca operacji powietrznej szturmu na Mariupol.
CZ
32-letni Czech Michal Strnad, właściciel koncernu zbrojeniowego Czechoslovak Group stał się najbogatszym człowiekiem w tej części Europy dzięki popytowi na broń. Jego majątek przekracza 17 miliardów dolarów. Strnad zaczynał karierę od sprzedawania wycofanych radzieckich czołgów. Obecnie produkuje nowoczesne uzbrojenie, pojazdy, artylerię i amunicję. Koncern potroił wartość w 2 lata, zatrudnia 14 tys. osób w Europie, USA i Indiach.
EG
W Luksorze odkryto 3 grobowce z około 1250 r. p.n.e. czyli późnej epoki brązu. Jeden z nich należał do urzędnika świątyni Amona, pozostałe do nadzorców.
PAT