back to top
More

    Ósmy ogląd mądrości według Stanisława ze Skarbimierza – od strony powinności i poszanowania dobra wspólnego

    Strona głównaIdeeÓsmy ogląd mądrości według Stanisława ze Skarbimierza – od strony powinności...

    Polecamy w dziale

    Wyzwania stojące przed Polską

    Musimy zrobić rachunek zysków i strat, nie dla formacji politycznej, nie dla własnego środowiska, nie pod kątem karier tych czy innych osób, ale dla dobra narodu i państwa. Powinniśmy przeanalizować ewentualne skutki wyjścia z UE.

    Refleksje na Boże Narodzenie

    Koniecznie karp, prezenty pod choinkę, jeszcze opłatek, odpalić kolędy i możemy świętować. Czym jest Boże Narodzenie dziś? Na naszych oczach upada cywilizacja zbudowana na nauce Chrystusa. Powrót do źródeł to jedyny nasz ratunek.

    Paweł Zastrzeżyński, Nim kur zapieje… (list otwarty do Prezydenta RP Andrzeja Dudy)

    PAD wbrew swoim zapowiedziom z kampanii wyborczej 2015, podpisał Ustawę o finansowaniu in vitro. Przeciwko było tylko 100 posłów PiS (194). Pozostali, jak MM byli za, lub wstrzymali się, jak JK. Dlaczego zostaliśmy oszukani? (red)

    Wszystkich Świętych Obcowanie

    1 listopada przypomina nam trzy prawdy. 1. Że święci nadal żyją, chociaż fizycznie nie ma ich już wśród nas. 2. Istnieje życie inne od tu i teraz. 3. A skoro tak, to istnieje dawca życia na tyle mocny, że pozwala umarłym żyć dalej.
    Poniżej prezentujemy ósmy ogląd mądrości - o dobru wspólnym - Stanisława ze Skarbimierza, uczonego i doradcy królewskiego z XIV/XV wieku. Twórcy polskiej szkoły dyplomacji, prekursora prawa międzynarodowego oraz zasady tolerancji.

    Skarbimierczyk przywoływał liczne przykłady starożytnych teoretyków państwa i polityków, ale i zwykłych obywateli, którzy usilnie dążyli do zaprowadzenia zgody wewnętrznej w państwie i byli gotowi do największych poświęceń w obronie dobra wspólnego. I tak  Marek Tuliusz Cyceron (106-43 przed Chr.) w traktacie O powinnościach pisał, że „żaden ze związków nie ma większej wagi ani nie jest droższy od tego, który każdego z nas łączy z rzeczpospolitą. Drodzy nam są rodzice, drogie dzieci, krewni i przyjaciele, lecz wszystko, co komu jest drogie, skupia się w jednej ojczyźnie; i któż zacny zawaha się śmierć ponieść dla niej, gdyby miał jej tym dobra przysporzyć?”

    Ten obywatelski patriotyzm starożytnych Stanisław ze Skarbimierza uważał za konieczny, ale niewystarczający w uniwersalnym chrześcijańskim pojmowaniu dobra wspólnego, w którym na powinność obywatelską zgody, jedności i gotowości do poświęcenia dobra osobistego nakłada się powinność miłości bliźniego. Ta zaś powoduje, że relacje nie tylko między poszczególnymi ludźmi, ale poszczególnymi grupami intelektu i ducha (jak między obywatelami różnych państw) na podstawie tej to zasady powinny być przyjazne, a chrześcijański ryt państwa powinien czynić je wspólnotą obronną nie tylko przez wzgląd na własną suwerenność lecz również przez wzgląd na zagrożoną suwerenność innych. Skarbimierczyk pisał, że „dla wspólnego dobra i ojczyzny, a zwłaszcza dla wiary katolickiej i czci prawdziwego Boga powinien wzgardzić wszystkim katolik, a miłość ojczyzny i Boga stawiać wyżej niż miłość do swoich bliskich, z radością, jeśli zajdzie konieczność, przyjmować śmierć w obronie wspólnego dobra, nie opłakiwać tych, których zabrała śmierć w obronie rzeczypospolitej, lecz cieszyć się ich bohaterstwem”.

    Stanisław ze Skarbimierza był doradcą królewskim w szczegółowych sprawach trudnej polityki młodego państwa Jagiellonów, ale nie zaniedbywał formowania intelektu i ducha wszystkich tych, którzy mieli wpływ nie tylko na rządzenie, ale i na wychowanie obywateli. W omawianym tu tekście wskazał na pięć warunków dbania o dobro wspólne państwa, rozwijając poglądy Cycerona.

    Teresa Grabińska
    Teresa Grabińska
    Dr hab., prof. akademicki. Autorka ponad 350prac naukowych, publikowanych w Polsce i za granicą, poświęconych fizyce, filozofii i sekuritologii. Wśród publikacji znajduje się 12 monografii autorskich i 27 monografii zbiorowych pod jej naukową redakcją albo współredakcją.

    Ostatnie wpisy autora

    Nowa Konstytucja